ตลาดสดน่าซื้อ วิถีใหม่ ระดับ 5 ดาว 

อาร์เอ็นยาร์ด ยกระดับเป็น ตลาดสดน่าซื้อ วิถีใหม่ ระดับดีมาก 5 ดาว ผ่านการประเมินตามเกณฑ์ทางด้านสาธารณสุข

โดยการดำเนินงาน “ตลาดสด น่าซื้อ” เดิมได้เริ่มจัดทำโครงการเมื่อปี พ.ศ. 2545 และดำเนินการอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน โดยกำหนดเกณฑ์ตลาดสด น่าซื้อ ไว้ 3 ด้าน ได้แก่

1) ด้านสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อม (Environmental Health)

2) ด้านความปลอดภัยของอาหาร (Food Safety)

3) ด้านการคุ้มครองผู้บริโภค (Consumer Protection)

•  หากตลาดสามารถพัฒนาได้ตามเกณฑ์มาตรฐานจะได้รับป้ายรับรอง มาตรฐานตลาดสด น่าซื้อ ซึ่งแบ่งมาตรฐานเป็น 2 ระดับ คือ ระดับดี (3 ดาว) และระดับดีมาก (5 ดาว)

แต่ด้วยสถานการณ์ปัจจุบันเกิดโรคระบาดร้ายแรงขึ้น กรมอนามัยจึงปรับปรุงเกณฑ์มาตรฐาน “ตลาดสดน่าซื้อ วิถีใหม่” พ.ศ. 2564 ได้ปรับปรุงพัฒนาเกณฑ์มาตรฐานให้สอดคล้องและเหมาะสมกับสภาพปัจจุบัน โดยอ้างอิงสาระสำคัญตามกฎกระทรวงว่าด้วยสุขลักษณะของตลาด พ.ศ. 2551 เป็นข้อมูลพื้นฐานในการกำหนดเกณฑ์มาตรฐาน “ตลาดสดน่าซื้อ วิถีใหม่” ซึ่งได้แบ่งเกณฑ์มาตรฐานเป็น 4 ด้าน ได้แก่

1. ด้านสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อม (Environmental Health) 41 ข้อ

2. ด้านสุขอนามัยส่วนบุคคล (Personal Hygiene) 5 ข้อ

3. ด้านความปลอดภัยอาหาร (Food Safety) 2 ข้อ

4. ด้านการคุ้มครองผู้บริโภค (Consumer Protection) 2 ข้อ

ทั้งนี้ อาร์เอ็นยาร์ด ได้ผ่านการประเมิน ในระดับ 5 ดาว (ระดับดีมาก) โดยมีรายละเอียดผ่านการประเมินดังนี้ 

• ภายในตัวตลาดมีการระบายอากาศอย่างเพียงพอ ไม่ร้อน อบอ้าว หรืออับทึบ \2. มีการจัดการ ดูแล และควบคุมบริเวณแผง ทางเดินถนน ที่ตั้งรองรับมูลฝอย สาธารณะ และที่ตั้งรวบรวมมูลฝอยให้สะอาดเรียบร้อยอยู่เสมอ
  
  
• ตลาดและบริเวณโดยรอบไม่น้ำขังเฉอะแฉะ
  
  
• รางระบายน้ำเสียภายในตลาดเป็นชนิดรางเปิด สำหรับรางระบายน้ำเสียรอบตลาด มีฝาปิดที่เปิดทำความสะอาดได้และสามารถระบายน้ำได้ไม่มีน้ำขัง ไม่อุดตัน
  
  
• ภายในห้องส้วมไม่มีกลิ่นเหม็น และมีการระบายอากาศดี
  
  
• ระบบเก็บกักอุจจาระถูกสุขลักษณะ ไม่ชำรุด
  
  
• มีการทำความสะอาดตลาดเป็นประจำทุกวัน
  
  
• มีน้ำใช้ที่สะอาดไว้บริการอย่างเพียงพอ
  
  
• ห้องส้วมแยกเพศ ชาย – หญิง ออกจากกันเป็นสัดส่วน
  
  
• มีการจัดวางสินค้า สิ่งของ วัสดุอุปกรณ์เป็นระเบียบ เรียบร้อย ไม่ให้เกะกะ รกรุงรัง และไม่มีกีดขวางทางเดิน
  
  
• สินค้าประเภทอาหารและเครื่องใช้ที่เกี่ยวกับอาหารจะต้องวางสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 ซม.
  
  
• ให้มีการล้างตลาดตามหลักสุขาภิบาล อย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง
  
  
• มีทรี่ องรับมูลฝอยที่ถูกสุขลักสุขาภิบาลอย่างเพียงพอ และท้าความสะอาดอยู่เสมอ
  
  
• มีการดักมูลฝอยและบ่อดักไขมัน ก่อนปล่อยลงสู่แหล่งน้ำสาธารณะ หรือออกสู่สิ่งแวดล้อม
  
  
• โครงสร้างอาคารมีความมั่นคง แข็งแรง ไม่ช้ารุด พื้นตลาด ท้าด้วยวัสดุถาวร แข็งแรง ไม่ลื่น ท้าความสะอาดง่าย
  
  
• มีการจัดการควบคุมป้องกันสัตว์และแมลงพาหะน้าโรคไม่ให้รบกวนและ ก่อความร้าคาญ
  
  
• มีผู้ดูแลรับผิดชอบในการรักษาความสะอาด ความเป็นระเบียบ เรียบร้อย และความปลอดภัยของตลาด
  
  
• แผงขายสินค้ามีความเข้มของแสงสว่างไม่น้อยกว่า 200 ลักซ์
  
  
• แผงขายสินค้าทำด้วยวัสดุถาวร เรียบ ทำความสะอาดง่าย และสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 ซม. และไม่เป็นแหล่งอาศัยของสัตว์แมลงพาหะนำโรค
  
  
• จัดให้มีหมายเลขแผง ติดตั้งประจำแผงและมองเห็นชัดเจน
  
  
• มีที่รองรับมูลฝอยประจำแผงที่ถูกหลักสุขาภิบาลและทำความสะอาดอยู่เสมอ
  
  
• มีที่รวมมูลฝอยที่ถูกหลักสุขาภิบาล อย่างเพียงพอและทำความสะอาดอยู่เสมอ
  
  
• จัดให้มีที่เก็บน้ำสำรองหรือมีบริการน้ำสำรองไว้ให้เพียงพอต่อการใช้ในแต่ละวัน
  
  
• ห้องส้วม ชาย – หญิง ที่ปัสสาวะชาย อ่างล้างมือพร้อมสบู่ต้องสะอาด มีจำนวนเพียงพอและตั้งอยู่ในที่หมาะสม
  
  
• มีผู้ทำความสะอาดห้องส้วมอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
  
  
• บริเวณห้องส้วม มีทรี่ องรับมูลฝอยทำด้วยวัสดุแข็งแรง ไม่รั่วซึม และมีฝาปิด
  
  
• มีการป้องกัน ควบคุมสัตว์และแมลงพาหะน าโรคอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง
  
  
• มีสัตว์และแมลงพาหะนำโรคไม่เกินเกณฑ์มาตรฐาน
  
  
• มีการจัดการจำหน่ายสินค้าแต่ละประเภทเป็นหมวดหมู่ไม่ปะปนกัน
  
  
• มีชนิดและจำนวนเครื่องดับเพลิงที่เหมาะสม ใช้การได้ติดตั้งในบริเวณที่เห็นง่ายและสะดวกต่อการนำมาใช้งาน
  
  
• จัดให้มีการบำรุงรักษาโครงสร้างต่างๆ ภายในตลาดให้อยู่ในสภาพที่ใช้งานได้อย่างปลอดภัยและถูกสุขลักษณะ
  
  
• มีการอำนวยความสะดวกด้านระบบการจราจร
  
  
• ผู้ขายของและผู้ช่วยขายของต้องแต่งกายเรียบร้อยมีสุขวิทยาส่วนบุคคลที่ดี
  
  
• ผู้ขายของและผู้ช่วยขายของต้องปฏิบัติให้ถูกสุขลักษณะในการใช้กรรมวิธีการปรุงประกอบและจำหน่ายอาหาร
  
  
• จัดให้มีตู้แสดงความคิดเห็นจากประชาชน
  
  
• ทางเดินภายในอาคารตลาดมีความกว้างไม่น้อยกว่า 2 เมตร
  
  
• มีการแยกมูลฝอยเป็นมูลฝอยสดและมูลฝอยทั่วไป
  
  
• มีกลุ่ม / ชมรมผู้ประกอบการตลาด ผู้ขายของ ผู้ช่วยขายของ ผู้บริโภคหรืออื่น ๆ เช่น กิจกรรมการออกกำลังกาย
  
  
• จัดให้มีการอบรมผู้ขายของ และผู้ช่วยขายของในตลาดในด้าน อนามัยสิ่งแวดล้อม /สุขภาพอนามัย
  
  
• น้ำเสียที่ผ่านออกจากระบบจะต้องได้มาตรฐาน ( สำหรับตลาดที่มีขนาดพื้นที่ตั้งแต่2,500 ตารางเมตรขึ้นไป )

แนวคิดการพัฒนา “ตลาดสดน่าซื้อ วิถีใหม่” มีเป้าหมายเพื่อให้เกิด การปรับปรุง พัฒนายกระดับตลาดสดของไทย ให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน ที่ถูกต้องตามหลักการสุขาภิบาลและถูกสุขลักษณะ เพื่อให้ประชาชนมีแหล่งซื้อ วัตถุดิบและอาหารที่สะอาด ปลอดภัย ไม่ก่อโรค 

โดยผู้ประกอบการตลาด และพนักงาน ปฏิบัติตามมาตรการ COVID Free Setting อย่างต่อเนื่อง มีการกำหนดจุดเข้า – ออกที่เหมาะสม เว้นระยะห่างจัดระบบการสุขาภิบาล และอนามัยสิ่งแวดล้อม ทำความสะอาดทำลายเชื้อทุกวัน โดยเฉพาะบริเวณพื้นผิวสัมผัสร่วม ให้ทำความสะอาดทุกชั่วโมง จัดให้มีภาชนะรองรับขยะแบบมีฝาปิดมิดชิด และต้องล้างตลาด ตามหลักสุขาภิบาลอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง รวมทั้งปรับสภาพแวดล้อมให้มีการระบายอากาศที่ดี สำหรับพ่อค้า แม่ค้า ผู้ปฏิบัติงานในตลาด มีการฉีดวัคซีนครบตามเกณฑ์ และคัดกรองความเสี่ยงก่อนเข้าตลาด  หากพบเสี่ยงปานกลางหรือเสี่ยงสูง งดให้บริการ และตรวจ ATK ทันที

อ่านบทความอื่นๆ : ข่าวสาร อาร์เอ็นยาร์ด